De voorste kruisband is een belangrijke stabiliserende band voor het kniegewricht. Tegelijkertijd is het een zeer fragiele band. Bij onverwachte bewegingen zoals acuut stoppen, draaien of een abnormale landing na een sprong is er een kans dat dit bandje afscheurt. De meeste sporters kiezen ervoor om een gescheurde voorste kruisband operatief te laten herstellen, met nadien nog een lang revalidatietraject. Na een dergelijk revalidatietraject keert een groot deel weer terug naar een vorm van sport, een kleiner deel keert daadwerkelijk terug op hun oude sportniveau.
Vroeger werd gedacht dat met name biomechanische factoren zoals te weinig kracht een grote rol speelde bij een voorste kruisband scheuring. Tegenwoordig blijkt dat het brein en met name een verstoring in de samenwerking tussen het brein en lichaam belangrijk zijn bij het ontstaansmechanisme van deze blessure. Vooral spelsporters worden veel blootgesteld aan onvoorspelbare situaties op het veld. Zij moeten deze situaties snel bekijken, analyseren en een juiste reactie kiezen en uitvoeren. Wanneer sporters onder druk staan wordt vaker niet de juiste reactie gekozen, of de reactie is trager dan nodig. Dit kan ervoor zorgen dat de knie door een slechte coördinatie in een positie wordt gezet waarin een voorste kruisband scheur op de loer ligt.
Na een voorste kruisband scheuring, blijkt de samenwerking tussen brein en lichaam enorm verstoord. Een voorbeeld hiervan is de somatosensorische dysfunctie, welke hieronder wordt uitgelegd. Tijdens bewegingen maakt iedereen gebruik van proprioceptie. Zo weet jij door middel van receptoren in je spieren en banden welke hoek je knie maakt, zonder dat je naar je knie kijkt. Na een voorste kruisband scheur blijkt de controle via dit mechanisme verminderd te zijn. Hierdoor moet een sporter bewust meer aandacht schenken aan de stand van de knie om deze te kunnen controleren. Compenseren voor dit zogenaamde ‘verlies in proprioceptie’ kan bijvoorbeeld door daadwerkelijk naar de knie te kijken tijdens bewegingen. Aangezien er meer aandacht geschonken moet worden aan het controleren van de kniebewegingen gaat er minder aandacht uit naar alles wat er in de omgeving gebeurd. In hoeverre een sporter nog moet compenseren door bewust of onbewust aandacht te schenken aan de knie, kan gemeten worden door het uitvoeren van een combinatie-taak. De tijd welke een sporter kwijt is met een fysieke- en cognitieve combinatie-taak, wordt vergeleken met de tijd die de sporter kwijt is met enkel het uitvoeren van de fysieke taak. Wanneer de combinatie-taak nog veel langer duurt dan het uitvoeren van enkel de fysieke taak is de sporter nog veel aan het compenseren voor het verlies in samenwerking tussen brein en lichaam.
Tijdens de revalidatie is het enorm belangrijk om aandacht voor te hebben voor de combinatie-taak. Wanneer er onvoldoende aandacht is voor deze samenwerking tussen brein en lichaam is er een grotere kans op een tweede blessure aan de knie. In de huidige revalidatieprotocollen worden met name gecontroleerde en fysieke testen uitgevoerd om te kijken of iemand klaar is om terug te keren op het sportveld. Testen van het brein, neurocognitieve functies, worden nog te weinig uitgevoerd. Combinatie-taken wordt ook nauwelijks uitgevoerd. Terwijl juist deze breinfuncties, zoals het executief functioneren, en de samenwerking tussen brein en lichaam essentieel zijn voor het managen van onvoorspelbare en dynamische situaties op het veld. Onderzoekers geven aan dat er veel meer aandacht moet zijn voor de samenwerking tussen lichaam en brein, vooral in de laatste fase van de revalidatie, om zo de stap naar een dynamische spelsituatie kleiner te maken en nieuwe blessures te voorkomen.
References
- Evans et al. (2023). Anterior cruciate ligament knee injury. Statpearls NCBI.
- Piskin et al. (2021). Neurocognitive and neurophysiological functions related to ACL injury: A framework for neurocognitive approaches in rehabilitation and return-to-sports test. Sports Health. 13(4): 549-555.
- Gokeler et al. (2024). Neurocognitive errors and noncontact anterior cruciate ligament injuries in professional male soccer players. Journal of Athletic Training. 59(3): 262-269.
- Myer et al. (2008). Neuromuscular training techniques to target deficits before return to sport after anterior cruciate ligament reconstruction. Journal of Strength and Conditioning Research. 22(3): 987-1014.
- Kakavas et al. (2019). Neuroplasticity and anterior cruciate ligament injury. Indian Journal of Orthopaedics. 54: 275-280.
- Grooms, et al. (2023). Combining neurocognitive and functional tests to improve return-to-sport decisions following ACL reconstruction. Journal of Orthopedics Sports Physical Therapy. 53)8’± 415-419.
- Grooms et al. (2015). Neuroplasticity following anterior cruciate ligament injury: A framework for visual-motor training approaches in rehabilitation. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy. 45(5): 381-393.
